30 października 2023

 

KANCELARIA ADWOKACKA
ADW. MICHAŁ RADZIEJEWSKI

Al. Jerozolimskie 117/U1
02-017 Warszawa

  513 - 264 -261

adwokat@adwokatmr.pl

KANCELARIA ADWOKACKA
ADW. MICHAŁ RADZIEJEWSKI

Al. Jerozolimskie 117/U1
02-017 Warszawa

513 - 264 -261

adwokat@adwokatmr.pl

Copyright 2024 ®
Kancelaria Adwokacka
adw. Michał Radziejewski 

Osoby zainteresowane osobistą wizytą w Kancelarii proszone są o wcześniejszy kontakt celem umówienia terminu wizyty. Kancelaria nie udziela darmowych porad prawnych.

Godziny otwarcia:
Poniedziałek- Piątek
10:00 - 17:00
Sobota
na życzenie klienta 

man using laptop

Co wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków?

 

Zgodnie z treścią art. 31 Kodeksu Rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, czyli wspólność ustawowa. W skład tej wspólności majątkowej wchodzą majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.

Do majątku wspólnego należy w szczególności:

  • pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,

  • dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków,

  • środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków oraz

  • kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie ubezpieczeń społecznych.

 

Co nie wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków?

 

Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W szczególności, do majątku nieobjętego wspólnością majątkową należą:

  • przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej

  • przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

  • prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

  • przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

  • prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

  • przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

  • wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

  • przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

  • prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

  • przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

 

Ustanie wspólności majątkowej między małżonkami

 

Ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej, nastąpić może na podstawie umowy zawartej pomiędzy małżonkami lub w wyniku orzeczenia sądowego.

 

W tym ostatnim przypadku, co do zasady małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym – czyli ich majątek dzielony jest po 50%.

 

Nierówne udziały w majątku wspólnym

 

Jednocześnie,  z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku.

Kluczowe w tym względzie jest zaistnienie „ważnych powodów” o których mowa powyżej.

 

Ważne powody ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym

Trzeba bowiem zauważyć, że podział majątku, w udziałach innych niż równie jest sytuacją wyjątkową:

 

„(…) dopiero wówczas, gdy małżonek, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównych udziałów, w sposób rażący lub uporczywy nie przyczynia się do powstania dorobku stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych. Wyjaśniono, że ocena ważnych powodów ustalenia nierównych udziałów powinna być w tym zakresie kompleksowa, wobec czego należy mieć na względzie całokształt postępowania małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej.”

- tak m.in.: Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 11 sierpnia 2022 r. I CSK 2517/22, Postanowienie Sądu Najwyższego z 15 maja 2020 r., IV CSK 474/19 z 8 lutego 2018 r., II CNP 11/17.

 

Natomiast, należy pamiętać, że  nawet istotnie różny stopień przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego nie stanowi samodzielnej podstawy ustalenia nierównych udziałów w tym majątku- tak m.in. Postanowienia Sądu Najwyższego: z 23 września 1997 r., I CKN 530/97; z 2 października 1997 r., II CKN 348/97; z 17 maja 2002 r., I CKN 643/00; z 24 kwietnia 2013 r., IV CSK 553/12; z 8 lutego 2018 r., II CNP 11/17.

 

Postępowanie o podział majątku wspólnego jest samo z siebie najczęściej postępowaniem charakteryzującym się dużym stopniem złożoności.

Tym bardziej skomplikowane jest prowadzenie postępowania, w którym któraś ze stron domaga się ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym.

 

Nie mniej, umiejętne prowadzenie postępowania zapewnić może uzyskanie korzystnego rozstrzygnięcia polegającego bądź na uzyskaniu większego niż 50% udziału w dzielonym majątku, bądź uniknięcie tego rodzaju rozstrzygnięcia, gdy to żądanie skierowane jest przeciwko nam.

 

Podział majątku wspólnego małżonków